x саны x0 санына ұмтыла берсін, бірақ оған тең болмасын. Бұны x → x0 деп белгілейміз.
Мысалы мына сандар тізбегінің n-ші мүшесі, n өскен сайын нөлге ұмтылады (бірақ нөлге тең болмайды):
,…
Анықтама
A саны y=f(x) функциясының x→x0 ұмтылғандағы шегі деп аталады, егер x0 санына ұмтылған кез келген x1, x2, x3,… сандар тізбегі үшін сәйкесінше f(x1), f(x2), f(x3),… сандар тізбегі A санына ұмтылса.
Бұны = A деп белгілейді.
Мысалы
y = x2 болса онда . Өйткені нөлге ұмтылған кез келген x1, x2, x3,… сандар тізбегі үшін x12, x22, x32,… сандар тізбегі де нөлге ұмтылады ғой.
Мына тамаша шектерді есте сақтау жөн:
1) (бірінші тамаша шек).
2) (1+) x = e, мұндағы e2,718… (екінші тамаша шек).
Осы екі тамаша шекті жаттап алыңыз. Есеп шығарғанда жиі бұны пайдаланамыз. Тамаша шек формулалары бәлендей қиын емес. Тез жатталады.
Үзіліссіз функция
Анықтама
y=f(x) функциясы:
a) x0 нүктенің белгілі бір маңайында анықталса.
b) (x)= (x0)
Онда y=f(x) функциясы x0 нүктеде үзіліссіз деп аталады.
Мысалы
y = x2 функциясы x=0 нүктеде үзіліссіз, өйткені бұл функция біріншіден осы нүктенің аймағында анықталған, екіншіден , y(0) = 0, яғни (x) = y (0)
Анықтама
y = f(x) функциясы B сандар жиынының кез келген нүктесінде үзіліссіз болса, онда бұл y=f(x) функциясы B сандар жиынында үзіліссіз деп аталады.
Мысалы
y = x2 функциясы нақты сандар жиынында үзіліссіз.
Жаттығу
функциясы [0; 1] сегментінде үзіліссіз бе?